Η Προσθετική Οδοντιατρική (ή Οδοντική Προσθετική) είναι κλάδος της Οδοντιατρικής που ασχολείται με την αποκατάσταση ενός τμήματος του δοντιού ή ενός ή περισσοτέρων ελλειπόντων δοντιών καθώς και με την αποκατάσταση ή ρύθμιση της σύγκλεισης με απώτερο σκοπό την άρτια λειτουργία του στοματογναθικού συστήματος σύμφωνα όμως με τους κανόνες που επιτάσσει η σύγχρονη αισθητική.
Η Οδοντική Προσθετική διακρίνεται στην Ακίνητη Προσθετική και την Κινητή Προσθετική.
Η Κίνητη προσθετική περιλαμβάνει εργασίες που το άτομο τις αφαιρεί από τη στοματική κοιλότητα όποτε θέλει.
Οι εργασίες αυτές είναι οι ακόλουθες:
- Ολικές οδοντοστοιχίες
- Μερικές Οδοντοστοιχίες
- Επένθετες Οδοντοστοιχίες
Ολικές οδοντοστοιχίες
Η ολική οδοντοστοιχία (μασέλα) είναι μία κινητή προσθετική εργασία που κατασκευάζεται για ασθενείς οι οποίοι έχουν χάσει όλα τα δόντια της άνω ή/και της κάτω γνάθου.
Αποτελεί ένα τεχνητό υποκατάστατο τόσο των φυσικών δοντιών όσο και των ούλων και στη συνηθέστερη μορφή της αποτελείται από μία ακρυλική (πλαστική) βάση στο χρώμα των ούλων πάνω στην οποία είναι τοποθετημένα στην κατάλληλη θέση δόντια συνηθέστερα ακρυλικά σπανιότερα πορσελάνινα.
Οι ολικές οδοντοστοιχίες (μασέλες) αποτελούν για τον ασθενή του 21ου αιώνα ένα τμήμα της ποιότητας ζωής του άμεσα συνυφασμένο με την αισθητική του εικόνα αλλά και την κοινωνικότητα του.
Με ιδιαίτερη ευαισθησία εμπειρία και γνώση είμαστε σε θέση να παρέχουμε στους ασθενείς μας οδοντοστοιχίες με εξαίρετη αισθητική, η οποία μιμείται άριστα την προτέρα τους κατάσταση (πριν χάσουν τα δόντια τους), αλλά και με άψογη λειτουργικότητα.
Πλεονεκτήματα
- Αποκατάσταση της λειτουργίας του ασθενούς (μάσηση και ομιλία).
- Αποκατάσταση και βελτίωση της αισθητικής του προσώπου.
- Γρήγορη και χωρίς ιδιαίτερη ταλαιπωρία διαδικασία.
- Χαμηλό κόστος.
Μειονεκτήματα
- Έλλειψη σταθερότητας και συγκράτησης σε περιπτώσεις απορρόφησης του οστού και των υπερκείμενων ούλων.
- Συνεχιζόμενη απώλεια οστού με την πάροδο του χρόνου και την χρήση της (οδοντοστοιχίας/μασέλα).
- Είναι αναμενόμενη μία μικρή δυσκολία στην ομιλία και την μάσηση αμέσως μετά την τοποθέτηση της οδοντοστοιχίας (μασέλας), γιαυτό και χρειάζεται υπομονή από την πλευρά των ασθενών μέχρι να εξοικειωθούν.
Οδηγίες για την φροντίδα των οδοντοστοιχιών σας
- Όταν τις κρατάτε ή τις καθαρίζετε, φροντίστε να έχετε κάτω από τα χέρια σας μία πετσέτα ή μία λεκάνη με νερό. Οι οδοντοστοιχίες είναι ευαίσθητες και μπορεί να σπάσουν εάν πέσουν στο πάτωμα ή μέσα στο νεροχύτη.
- Μην τις αφήνεται να στεγνώνουν. Όταν δεν τις φοράτε, να τις διατηρείται μέσα σε νερό ή σε ειδικό διάλυμα. Μην χρησιμοποιείται ζεστό νερό.
- Με καθημερινό βούρτσισμα απομακρύνετε τις τροφές και την πλάκα από όλες τις επιφάνειες της οδοντοστοιχίας. Υπάρχουν ειδικά υγρά για τον καθαρισμό της οδοντοστοιχίας, αλλά δεν υποκαθιστούν το καθημερινό συστηματικό βούρτσισμα.
- Βουρτσίζετε τα ούλα, τη γλώσσα και τον ουρανίσκο σας με μαλακή οδοντόβουρτσα, κάθε πρωί, πριν φορέσετε τις οδοντοστοιχίες αλλά και κάθε βράδυ όταν τις αφαιρέσετε από την στοματική σας κοιλότητα. Το βούρτσισμα ενεργοποιεί την κυκλοφορία του αίματος και απομακρύνει την πλάκα.
- Κατά την διάρκεια της νύχτας καλό θα είναι να αφαιρείται από τη στοματική κοιλότητα και να διατηρείται αφού προηγουμένως έχει καθαριστεί μέσα σε νερό.
- Επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας όταν οι οδοντοστοιχίες σας σπάσουν, ραγίσουν ή χαλαρώσουν. Μην προσπαθήσετε να τις διορθώσετε μόνοι σας γιατί μπορεί να τις βλάψετε ανεπανόρθωτα.
- Επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας μία φορά τον χρόνο για επανέλεγχο, αφενός μεν γιατί η οδοντοστοιχία εδράζεται πάνω στα ούλα που είναι ευπίεστα και μεταβάλλονται καθημερινά, αφετέρου γιατί το υλικό κατασκευής τους φθείρεται με την πάροδο του χρόνου.
Συχνές ερωτήσεις για τις ολικές οδοντοστοιχίες
Μερικές οδοντοστοιχίες (μασελάκια)
Οι μερικές οδοντοστοιχίες χρησιμοποιούνται στην οδοντιατρική όταν υπάρχουν κάποια δόντια στο στόμα του ασθενούς και δεν μπορεί να καλυφθεί το κενό με γέφυρα.
Πρόκειται για μία οδοντοπροσθετική εργασία που στόχο έχει να αντικαταστήσει όχι μόνο τα δόντια αλλά και τους μαλακούς ιστούς (ούλα) που λείπουν.
Στη συνηθέστερη μορφή της αποτελείται από ένα μεταλλικό σκελετό, πάνω στον οποίο είναι προσαρμοσμένα και στερεωμένα τα ακρυλικά δόντια, τα οποία περιβάλλονται από ροζ χρώματος ακρυλικό που υποκαθιστά τα ούλα που λείπουν.
Η μερική οδοντοστοιχία (Μ.Ο.) στηρίζεται σε ακάλυπτα φυσικά δόντια ή σε δόντια καλυμμένα με στεφάνες, σε ακίνητες γέφυρες και στο βλεννογόνο με ειδικές προεξοχές του μεταλλικού σκελετού (συνδέσμους, εφαπτήρες, άγκιστρα κ.α. ) παρέχοντας σταθερότητα, συγκράτηση και ευστάθεια κατά τη λειτουργία.
Πρέπει να επισημάνουμε ότι η μερική οδοντοστοιχία (Μ.Ο) δεν αποτελεί την ιδανική λύση αποκατάστασης των ασθενών μας, ωστόσο πλεονεκτεί έναντι της ολικής οδοντοστοιχίας (μασέλας) αλλά υστερεί σε σχέση με τις ακίνητες προσθετικές εργασίες (στεφάνες, γέφυρες) που στηρίζονται σε φυσικά δόντια ή εμφυτεύματα.
Ενδείξεις
- Σε περιπτώσεις που λείπουν περισσότερα από τρία δόντια στη σειρά.
- Για οικονομικούς λόγους επειδή αποτελεί μια πιο φτηνή λύση σε σχέση με τις στεφάνες, τις γέφυρες και τα εμφυτεύματα.
Πλεονεκτήματα
- Αποκατάσταση της λειτουργίας του ασθενούς (μάσηση και ομιλία).
- Αποκατάσταση και βελτίωση της αισθητικής του προσώπου.
- Γρήγορη και χωρίς ιδιαίτερη ταλαιπωρία διαδικασία.
- Χαμηλό κόστος.
Μειονεκτήματα
- Είναι αναμενόμενη μία μικρή δυσκολία στην ομιλία και την μάσηση αμέσως μετά την τοποθέτηση της μερικής οδοντοστοιχίας (μασελάκι), γι’ αυτό και χρειάζεται υπομονή από την πλευρά των ασθενών μέχρι να εξοικειωθούν.
- Απαιτείται μία μικρή εξάσκηση για την τοποθέτηση και αφαίρεση της μερικής οδοντοστοιχίας.
- Αφαιρείται από το στοματική κοιλότητα.
Οδηγίες για την φροντίδα των μερικών οδοντοστοιχιών σας
- Με καθημερινό βούρτσισμα απομακρύνετε τις τροφές και την πλάκα από όλες τις επιφάνειες της μερικής οδοντοστοιχίας. Υπάρχουν ειδικά υγρά για τον καθαρισμό της μερικής οδοντοστοιχίας, αλλά δεν υποκαθιστούν το καθημερινό συστηματικό βούρτσισμα.
- Μην τις αφήνεται να στεγνώνουν. Όταν δεν τις φοράτε, να τις διατηρείται μέσα σε νερό ή σε ειδικό διάλυμα. Μην χρησιμοποιείται ζεστό νερό.
- Βουρτσίζετε τα ούλα, τη γλώσσα και τον ουρανίσκο σας με μαλακή οδοντόβουρτσα, κάθε πρωί, πριν φορέσετε τις μερικές οδοντοστοιχίες αλλά και κάθε βράδυ όταν τις αφαιρέσετε από την στοματική σας κοιλότητα. Το βούρτσισμα ενεργοποιεί την κυκλοφορία του αίματος και απομακρύνει την πλάκα.
- Κατά την διάρκεια της νύχτας καλό θα είναι να αφαιρείται η μερική οδοντοστοιχία από τη στοματική κοιλότητα και να διατηρείται, αφού προηγουμένως έχει καθαριστεί μέσα σε νερό.
- Προσοχή απαιτείται κατά την διάρκεια της τοποθέτησης και της αφαίρεσης της μερικής οδοντοστοιχίας (μασελάκι) από τη στοματική κοιλότητα. Θα πρέπει να γίνεται ταυτόχρονα δεξιά και αριστερά για να μη στρεβλώσει.
- Επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας όταν οι μερικές οδοντοστοιχίες σας σπάσουν, ραγίσουν ή χαλαρώσουν. Μην προσπαθήσετε να τις διορθώσετε μόνοι σας γιατί μπορεί να τις βλάψετε ανεπανόρθωτα.
- Επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας μία φορά τον χρόνο για επανέλεγχο, αφενός μεν γιατί η μερική οδοντοστοιχία εδράζεται πάνω στα ούλα που είναι ευπίεστα και μεταβάλλονται καθημερινά, αφετέρου γιατί το υλικό κατασκευής τους φθείρεται με την πάροδο του χρόνου.
Συχνές ερωτήσεις για τις μερικές οδοντοστοιχίες (μασελάκια)
Επένθετες οδοντοστοιχίες (κουμπωτές οδοντοστοιχίες)
Επένθετη οδοντοστοιχία ονομάζεται μία οδοντοστοιχία που αποκαθιστά ολόκληρο το οδοντικό τόξο, και στηρίζεται σε ένα ή περισσότερα εναπομείναντα δόντια, ρίζες φυσικών δοντιών και/ή εμφυτεύματα.
Άρα λοιπόν οι δύο κύριοι τύποι επένθετων (κουμπωτών) οδοντοστοιχιών είναι:
- Αυτές που στηρίζονται σε δόντια ή σε ρίζες δοντιών κατάλληλα προετοιμασμένα.
- Αυτές που στηρίζονται σε εμφυτεύματα (2 ή 4).
Ενδείξεις
- Όταν υπάρχει περιορισμένος αριθμός δοντιών (στηριγμάτων), όπου η κατασκευή μιας ακίνητης αποκατάστασης (γέφυρας) δεν είναι εφικτή.
- Όταν υπάρχουν δόντια με αμφίβολη πρόγνωση.
- Όταν υπάρχει ανάγκη αύξησης της συγκράτησης των οδοντοστοιχιών.
Πλεονεκτήματα
- Αυξημένη συγκράτηση και σταθερότητα της οδοντοστοιχίας.
- Άνεση κατά την μάσηση διότι η οδοντοστοιχία δεν μετακινείται.
- Άριστο αισθητικό αποτέλεσμα διότι υπάρχει η δυνατότητα να περιοριστούν τα πτερύγια.
- Ταχύτερη εξοικείωση του ασθενούς διότι δεν είναι ογκώδης, δεν μετακινείται κατά την μάσηση και ομιλία και ιδιαίτερα στην άνω γνάθο υπάρχει η δυνατότητα να μην καλυφτεί η υπερώα (ουρανίσκος).
- Εφόσον η επένθετη (κουμπωτή) οδοντοστοιχία στηρίζεται σε δόντια ή σε εμφυτεύματα στις θέσεις αυτές εμποδίζεται η απορρόφηση των γνάθων.
- Πρόκειται για την πιο οικονομική λύση στις αποκαταστάσεις με εμφυτεύματα.
Οδηγίες για την φροντίδα των επένθετων (κουμπωτών) οδοντοστοιχιών
- Με καθημερινό βούρτσισμα απομακρύνετε τις τροφές και την πλάκα από όλες τις επιφάνειες της επένθετης οδοντοστοιχίας. Υπάρχουν ειδικά υγρά για τον καθαρισμό της επένθετης οδοντοστοιχίας, αλλά δεν υποκαθιστούν το καθημερινό συστηματικό βούρτσισμα.
- Μην τις αφήνεται να στεγνώνουν. Όταν δεν τις φοράτε, να τις διατηρείται μέσα σε νερό ή σε ειδικό διάλυμα. Μην χρησιμοποιείται ζεστό νερό.
- Βουρτσίζετε αποτελεσματικά τα δόντια-στηρίγματα ή τις ρίζες-στηρίγματα ή τα εμφυτεύματα, τα ούλα, τη γλώσσα και τον ουρανίσκο σας με μέτρια οδοντόβουρτσα, κάθε πρωί, πριν φορέσετε την επένθετη οδοντοστοιχία αλλά και κάθε βράδυ όταν την αφαιρέσετε από την στοματική σας κοιλότητα. Το βούρτσισμα ενεργοποιεί την κυκλοφορία του αίματος και απομακρύνει την πλάκα.
- Κατά την διάρκεια της νύχτας καλό θα είναι να αφαιρείται η επένθετη οδοντοστοιχία από τη στοματική κοιλότητα και να διατηρείται, αφού προηγουμένως έχει καθαριστεί μέσα σε νερό.
- Προσοχή απαιτείται κατά την διάρκεια της τοποθέτησης και της αφαίρεσης της επένθετης (κουμπωτής) οδοντοστοιχίας από τη στοματική κοιλότητα. Θα πρέπει να γίνεται ταυτόχρονα δεξιά και αριστερά για να μην φθαρούν πρόωρα τα πλαστικά συγκρατητικά στοιχεία που βρίσκονται στην εσωτερική επιφάνεια της επένθετης οδοντοστοιχίας και τα οποία «κουμπώνουν» στα δόντια-στηρίγματα ή στις ρίζες-στηρίγματα ή στα εμφυτεύματα.
- Επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας όταν οι επένθετες (κουμπωτές) οδοντοστοιχίες σας σπάσουν, ραγίσουν, χαλαρώσουν ή πολύ περισσότερο όταν για κάποιο λόγο δεν μπορείτε να τις «κουμπώσετε» όπως πριν. Μην προσπαθήσετε να τις διορθώσετε μόνοι σας γιατί μπορεί να τις βλάψετε ανεπανόρθωτα.
- Επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας μία φορά τον χρόνο για επανέλεγχο, αφενός μεν γιατί η επένθετη (κουμπωτή) οδοντοστοιχία εδράζεται πάνω στα ούλα που είναι ευπίεστα και μεταβάλλονται καθημερινά, αφετέρου γιατί το υλικό κατασκευής τους αλλά πολύ περισσότερο τα πλαστικά συγκρατητικά στοιχεία που είναι ενσωματωμένα στο εσωτερικό της επένθετης οδοντοστοιχίας φθείρονται με την πάροδο του χρόνου.